Bu yazıda yumurtanın sarındaki tehlikeye dikkat çekeceğiz. Sarısındaki tehlikenin, sarısının rengi ile ilgili olduğunu söylemeliyim. Yumurta yiyenlerin çoğu, yumurtanın ne kadar sarı olursa o kadar iyi olduğuna ve turuncu-kırmızı ise daha fazla vitamin ve omega 3 ve en az kolesterol (aka LDL) içerdiğine inanır. Gerçekten de öyle midir?
Doğal ortam yaşayan ve doğal beslenen tavuk yumurtaları
Bu, yumurtalar, güneş altında açık alanda serbestçe dolaşan, böcek ilacı içermeyen çimenler ve doğal böceklerle beslenen tavuklardan geliyorsa olabilir.
Bir yumurta sarısı ancak tavuk doğal güneş ışığındaysa ve doğal yiyecekler yerse sarı olabilir. Gezen ve doğal yapraklı yeşillikler, çiçekler, tohumlar, yabani otlarla beslenen tavuklar et açısından zengin olduklar ve doğal olarak daha koyu sarılı yumurtalar bırakır. Bu besin kaynaklarındaki ksantofiller, omega-3 yağ asitleri, vitaminler ve mineraller daha sonra yumurtalarına geçer ve sarılarında yoğunlaşır.
| Yumurta Sarısının Rengini Doğal Olarak Etkileyen Besinler | |
|---|---|
| sarısı rengi | Bileşen |
| neredeyse renksiz | beyaz mısır unu |
| soluk sarısı | buğday, arpa |
| orta sarı sarısı | sarı mısır unu, yonca unu |
| derin sarı sarısı | kadife çiçeği yaprakları, lahana, yeşillik |
| turuncudan kırmızıya sarısı | havuç, domates, kırmızı biber |
Ama şimdi kümes hayvanları denen sektörlerden gelen yumurtalarımız var ve çoğu tavuk hiç yeşil alan görmezler. Bu nedenle yumurtanın sarısı soluk beyaz kalır. Aldığı yumurtanın sarısının rengi açık sarı ise tüketiciler kalitesiz bir yumurta yediğine inanır.
Bu nedenle, dünyanın her yerindeki kümes hayvanları, yumurta sarısı rengini arttırıcı olarak kimyasallar kullanır.
Yumurta Sarısının Yapay Olarak Renklendirilmesi
Tavukları artık pigment formundaki kimyasallarla besleniyorlar. Bu nedenle sarı renginin kalite veya besin değeri ile herhangi bir ilişkisi yoktur. Kümes hayvanı fabrikalarındaki tüm tavuklar, esas olarak ucuz, besleyici olmayan tahıllarla beslenir ve bu, soluk veya beyaz bir yumurta sarısı üretir. Yumurta sarısına renk veren maddeleri tavuklar kendileri üretemezler. Bu maddelerin yemlerle alınması gerekir. Yumurta sarısı rengi üretici tarafından tüketicinin arzularina göre belirlenebilir.
Yem ve gıda üretimi, kozmetik ve ilaç sektörü için ihtiyaç duyulan 5 karotenoid (likopen, karoten, kantaksantin, zeaksantin ve astaksantin) endüstriyel boyutta sentetik olarak gıda endüstrisi tarafından üretmektedir. Bu sentetik ürünlerden bir kısmı kanatlı, balık ve karides yemlerinde pigment saglayıcı yem katkı maddesi olarak kullanılmaktadir.
Tavukçuluk sektörü, tüketici isteğine uygun deri ve yumurta sarısı rengi oluşumu için yem katkı maddesi olarak sentetik veya doğal ksantofil kullanmaktadır. Özellikle yumurta üreticileri için farklı doğal veya sentetik pigmentfer yem katkı maddesi olarak ruhsatlandırılmış ve pazara sunulmuştur. Son yıllarda yumurtacı tavuk yemlerinde doğal sarı pigment kullanımı artmış ancak; doğal kırmızı pigment kullanımı yüksek maliyet nedeniyle beklenen düzeyde artmamıştır. Ülkemiz de olduğu gibi dünyanın pek çok ülkesinde de yumurtacı tavuk yemlerinde kırmızı pigment kaynağı olarak daha uygun maliyeti nedeniyle sentetik kantaksantin kullanılmaktadır.
Rengine Aldanmayın
Kimyasal boyalar kullandıklarında iki amaca hizmet ediyor: hasta, yetersiz beslenmiş, uygunsuz bir beslenme ile yetiştirilmiş tavuğu hızla şişmanlatmak, daha turuncu görünmesini sağlamak. İnsanlar bazen soluk etli tavuk almayı reddederler. Bugün dünyada bu boyaların binlerce satıcısı var. Bazıları hem toz hem de sıvı halde kadife çiçeği özü satıyor – Hindistan bu boyaların en çok satan ülkesi. Ucuz, sentetik karotenoid boyaların çoğu Çin’de üretilmektedir. Bilim adamları, açık sarıdan yoğun turuncuya giden 16 sarı rengini mükemmelleştirdiler ve bunlar tüketici geleneklerine bağlı olarak farklı ülkelere satılıyor.
Kimyasal kullanımının zararları
Kimyasalları kullanmak yeterince kötü ama yasaklanmış olanları kullanmak son derece tehlikelidir. Pek çok ülke artık gıda ürünlerinde azo-boyaların kullanımını düzenlemektedir ve bu boyaların gıdalarda kullanımı kesinlikle yasaktır.
Kimyasalların metabolizma bozukluğu, beyin ve sinir hücresi hasarı, karaciğer hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarını tetiklediği ve kan üretimini etkilediği söyleniyor.
Kaynaklar: https://odishabytes.com/egg-yolks-chemically-coloured/ http://zootekni.org.tr/upload/File/Yumurta-Rasyon-Besin-Sar%C4%B1.pdf
