Gluten, buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda doğal olarak bulunan bir protein grubudur. Birçok yiyecek ürününde kullanılan gluten, özellikle ekmek yapımında ve unlu mamullerde yüksek yapışkanlık ve elastikiyet özellikleri nedeniyle tercih edilir. Ancak gluten, bazı insanlar için sindirim sorunlarına neden olabilen bir madde olabilir.
Gluten intoleransı veya gluten duyarlılığı, gluten tüketimi sonrasında çeşitli semptomlar yaşayan bir durumdur. Bu semptomlar arasında karın ağrısı, şişkinlik, gaz, ishal veya kabızlık, baş ağrısı, yorgunluk, deri döküntüleri, halsizlik, dikkat eksikliği ve hafıza kaybı gibi belirtiler yer alabilir. Bazı insanlar ise gluten hassasiyeti nedeniyle daha ciddi bir durum olan çölyak hastalığına sahip olabilirler.
Çölyak hastalığı, bağırsaklarda hasara neden olan ve bağırsaklarda besin emilimini bozan bir otoimmün hastalıktır. Bu hasar, özellikle gluten tüketimi sonrası yaşanan karın ağrısı, şişkinlik, gaz, ishal veya kabızlık gibi sindirim sorunlarına neden olur. Ayrıca, çölyak hastaları besin emilimi sorunları yaşayarak kilo kaybı, yorgunluk, anemi, kemik erimesi, depresyon ve diğer sağlık sorunlarına da yatkın olabilirler.
Gluten tüketimindeki artış, son yıllarda gluten intoleransı ve çölyak hastalığı gibi durumların artmasına neden olmuştur. Bu nedenle, gluten içermeyen veya gluten azaltılmış ürünlerin kullanımı yaygınlaşmıştır. Ancak, herkes için glutenin zararlı olduğu söylenemez. Gluten intoleransı veya çölyak hastalığı olmayan kişilerin gluten içeren ürünleri tüketmeleri sağlık açısından bir sorun teşkil etmez.
Özetle, gluten, bazı insanlar için sindirim sorunlarına neden olabilen bir protein grubudur. Gluten intoleransı veya çölyak hastalığı olan kişiler, gluten içeren yiyeceklerden kaçınarak semptomları kontrol altında tutabilirler. Ancak, gluten tüketiminin sağlıklı olmayan bir şey olduğu söylenemez ve gluten içeren tahıllar, birçok kişi için sağlıklı bir beslenme kaynağıdır.